Heb je vijanden lief
Citaten van Etty Hillesum gebruikt in de verkondiging op 17-08-2025
Uit: Het verstoorde leven, dagboek van Etty Hillesum 1941-1943, Samengesteld en ingeleid door J.G. Gaarlandt, Uitgeverij Balans, Amsterdam 2009.
15 maart 1941
“Maar die ongedifferentieerde haat is het ergste wat er is. Het is een ziekte van de eigen ziel.”
29 mei 1942
“Het is soms nauwelijks te verwerken en te bevatten, God, wat jouw evenbeelden op deze aarde elkaar alles aandoen in deze losgebroken tijden Maar dáárvoor sluit ik me niet op in m’n kamer, God, ik blijf alles onder ogen zien en wil voor niets weglopen en van de ergste misdaden tracht ik iets te begrijpen en te doorgronden en ik tracht altijd weer de naakte, kleine mens op te sporen, die dikwijls niet terug te vinden is midden in de monstrueuze ruïnes van zijn zinloze daden.”
20 juni 1942
“Een vrede kan alleen een echte vrede worden later, wanneer eerst ieder individu in zichzelf vrede sticht en haat tegen medemensen, van wat voor ras of volk ook, uitroeit en overwint en verandert in iets, dat geen haat meer is, misschien op den duur wel liefde, of is dat misschien wat teveel geëist? Toch is het de enige oplossing.”
14 jul 1942
“Ik haat niemand. Ik ben niet verbitterd. En als een keer die algemene mensenliefde zich in je gaat ontplooien, dan groeit ze uit tot in het onmetelijke.”
15 sept 1942
“Ik heb de mensen zo verschrikkelijk lief, omdat ik in ieder mens een stuk van jou liefheb, mijn God. En ik zoek jou overal in de mensen en ik vind vaak een stuk van jou. En ik probeer je op te graven in de harten van anderen, mijn God.”
23 sept 1942
“En laten we ervan doordrongen zijn, dat ieder atoompje haat, dat wij aan deze wereld toevoegen, haar onherbergzamer maakt dan ze al is.”
3 juli 1943 (Westerbork)
“dit leven is iets prachtigs en iets groots, we moeten nog een hele nieuwe wereld opbouwen later – en tegen iedere wandaad te meer en gruwelijkheid te meer hebben wij een stukje liefde en goedheid te meer tegenover te stellen, dat we in onszelf veroveren moeten. We mogen wel lijden, maar we mogen er niet onder bezwijken. En als we deze tijd ongeschonden overleven, naar lichaam en naar ziel, maar vooral naar ziel, zonder verbittering, zonder haat, dan hebben we ook het recht om een woord mee te spreken na de oorlog.”
Cursief: aanvullende teksten die de preek mede hebben geïnspireerd.
Uit: Het verstoorde leven, dagboek van Etty Hillesum 1941-1943, Samengesteld en ingeleid door J.G. Gaarlandt, Uitgeverij Balans, Amsterdam 2009.
15 maart 1941
“Maar die ongedifferentieerde haat is het ergste wat er is. Het is een ziekte van de eigen ziel.”
29 mei 1942
“Het is soms nauwelijks te verwerken en te bevatten, God, wat jouw evenbeelden op deze aarde elkaar alles aandoen in deze losgebroken tijden Maar dáárvoor sluit ik me niet op in m’n kamer, God, ik blijf alles onder ogen zien en wil voor niets weglopen en van de ergste misdaden tracht ik iets te begrijpen en te doorgronden en ik tracht altijd weer de naakte, kleine mens op te sporen, die dikwijls niet terug te vinden is midden in de monstrueuze ruïnes van zijn zinloze daden.”
20 juni 1942
“Een vrede kan alleen een echte vrede worden later, wanneer eerst ieder individu in zichzelf vrede sticht en haat tegen medemensen, van wat voor ras of volk ook, uitroeit en overwint en verandert in iets, dat geen haat meer is, misschien op den duur wel liefde, of is dat misschien wat teveel geëist? Toch is het de enige oplossing.”
14 jul 1942
“Ik haat niemand. Ik ben niet verbitterd. En als een keer die algemene mensenliefde zich in je gaat ontplooien, dan groeit ze uit tot in het onmetelijke.”
15 sept 1942
“Ik heb de mensen zo verschrikkelijk lief, omdat ik in ieder mens een stuk van jou liefheb, mijn God. En ik zoek jou overal in de mensen en ik vind vaak een stuk van jou. En ik probeer je op te graven in de harten van anderen, mijn God.”
23 sept 1942
“En laten we ervan doordrongen zijn, dat ieder atoompje haat, dat wij aan deze wereld toevoegen, haar onherbergzamer maakt dan ze al is.”
3 juli 1943 (Westerbork)
“dit leven is iets prachtigs en iets groots, we moeten nog een hele nieuwe wereld opbouwen later – en tegen iedere wandaad te meer en gruwelijkheid te meer hebben wij een stukje liefde en goedheid te meer tegenover te stellen, dat we in onszelf veroveren moeten. We mogen wel lijden, maar we mogen er niet onder bezwijken. En als we deze tijd ongeschonden overleven, naar lichaam en naar ziel, maar vooral naar ziel, zonder verbittering, zonder haat, dan hebben we ook het recht om een woord mee te spreken na de oorlog.”
Cursief: aanvullende teksten die de preek mede hebben geïnspireerd.
terug
Agenda
Haghakerk
zo 21 dec 2025 om 9.30 4e advent.Haghakerk
wo 24 dec 2025 om 21.30 KerstnachtdienstHaghakerk
do 25 dec 2025 om 10.00 1e KerstdagHaghakerk
zo 28 dec 2025 om 9.30 FryskHaghakerk
wo 31 dec 2025 om 19.30 OudejaarsavondWebsite
Samen maken we de website en onze Facebookpagina up-to-date en levendig!Daar hebben we hebben we jullie inbreng bij nodig. Heeft u/ heb jij een bericht voor deze website? Een mooie foto, of moet er iets gewijzigd worden?
Stuur dan je bericht in een mail naar: websitepknheeg@gmail.com